Gia đình ông Trần Văn Thu, thôn Minh Thành, xã Trung Thành là một trong những hộ trồng Nhãn lâu năm của xã, ông đã trồng từ năm 1998, đến nay đã gần 23 năm. Tận dụng diện tích hơn 4.000m2 đất vườn quanh nhà, ông trồng hơn 100 gốc nhãn Hương Chi, giống từ Hưng Yên. Ông Thu chia sẻ: “Hiện Nhãn đã chính vụ, gia đình tôi đang tích cực thu hái để đem đi bán. Năm nay Nhãn được mùa, sai quả hơn mọi năm, quả to mọng và rất đều nhau, uớc tính vụ Nhãn này, gia đình tôi sẽ thu được gần 3 tấn quả, nhưng năm nay do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 nên Nhãn chỉ bán được khoảng 15-17 nghìn đồng/kg, ít hơn so với mọi năm từ 5-10 nghìn đồng/kg, thu về khoảng 45 triệu đồng.”

Hiện toàn xã Trung Thành có tổng gần 50ha Nhãn, tập trung chủ yếu tại hai thôn Cuôm và Minh Thành. Được biết, khoảng hơn 20 năm trước, cây Cam Sành trên địa bàn xã bị thoái hóa, dịch bệnh, năng xuất và sản lượng kém, do đó UBND xã đã khuyến khích và hướng dẫn người dân chuyển đổi, thay thế bằng những loại cây ăn quả phù hợp, trong đó cây Nhãn được nhiều hộ lựa chọn. Cây Nhãn được đánh giá là dễ trồng, hợp với thổ nhưỡng địa phương, lại tốn ít công chăm sóc, thuốc bảo vệ thực vật. So sánh với cây Cam sành trước đây, đa số bà con nông dân đều cho rằng, trồng Nhãn nhàn hơn và thu hoạch khỏe hơn trồng Cam hay một số loại cây khác trên cùng đơn vị diện tích. Đến nay, những gia đình mạnh dạn chuyển đổi sang trồng Nhãn đã có nguồn thu ổn định hàng năm. Ông Khổng Văn Tuấn – Phó Chủ tịch UBND xã Trung Thành, huyện Vị Xuyên cho biết: “ Trung Thành có thể nói có diện tích Nhãn lớn nhất huyện, để hỗ trợ bà con phát triển nghề trồng Nhãn, xã cũng đã tập trung phối hợp các ngành chuyên môn huyện để tổ chức các lớp tập huấn hưỡng dẫn bà con cách trồng, chăm sóc đúng kỹ thuật, khuyến khích thành lập các nhóm sở thích trồng nhãn để các hộ trao đổi kinh nghiệm và thống nhất giá  bán, đảm bảo đầu ra sản phẩm. Theo tính toán, mỗi ha Nhãn được chăm sóc đúng kỹ thuật cùng thời tiết thuận lợi sẽ cho thu khoảng 8-10 tấn quả, những vụ trước chưa ảnh hưởng dịch bệnh, các thương lái thường tới thu mua tận vườn cho bà con, giá từ 18-20 nghìn đồng/kg, nhưng năm nay do ảnh hưởng của dịch bệnh nên người dân chủ yếu bán lẻ tại địa phương. Ước tính, vụ Nhãn 2021, toàn xã Trung Thành sẽ bán ra 150tấn quả, thu về gần 2,3 tỷ đồng.

Để hỗ trợ nông dân trồng Nhãn tiêu thụ sản phẩm trong tình dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp như hiện nay, UBND xã Trung Thành đã phối hợp với các ban ngành chuyên môn cùng các đoàn thể của huyện, xã kết nối qua nhiều kênh để giúp bà con tiêu thụ như: Bán tập trung tại các điểm hỗ trợ tiêu thụ nông sản, gian hàng trưng bày giới thiệu sản phẩm của tỉnh, huyện hay bán qua các mạng xã hội Facebook, Zalo. Với giá bán hợp lý cùng chất lượng quả to, ngọt nên được người dân mua rất nhiều.  Chị Đỗ Thị Hồng, Tổ 8, thị trấn Vị Xuyên, huyện Vị Xuyên vui vẻ chia sẻ: “ Thấy hội phụ nữ xã Trung Thành quảng cáo trên Facebook bán Nhãn địa phương tại trung tâm huyện Vị Xuyên, từ sáng sớm tôi đã đi chợ và qua mua ủng hộ bà con. Nhãn năm nay thấy to, đẹp và ăn rất ngọt, ngoài mua về cho gia đình ăn tôi cũng sẽ mua để biếu người thân và bạn bè.”

Hiệu quả kinh tế từ cây Nhãn mang lại cho người dân xã Trung Thành đã quá rõ nét và thực tế, tuy nhiên giá bán và đầu ra của sản phẩm còn bấp bênh và chưa ổn định. Do đó, hy vọng rằng thời gian tới, cấp ủy chính quyền địa phương sẽ có thêm những chính sách hỗ trợ phù hợp cho nông dân trồng Nhãn, để mạnh dạn mở rộng thêm diện tích thành vùng sản xuất quy mô, tạo thương hiệu thành OCOP của xã, đảm bảo đủ về sản lượng và tốt về chất lượng để không những cạnh tranh tại thị trường trong nước mà còn có thể hướng tới xuất khẩu, giúp nâng cao thu nhập, làm giàu cho người dân và góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển./.