Cuộc sống vốn đã khó khăn từ trước, nay người vợ chết đi lại càng khó khăn hơn, nghèo đói quanh năm, nên bị hàng xóm chê, cười. Vì xấu hổ quá, người bố đành bỏ lại đứa con trai và trốn khỏi bản, làng đi vào tận rừng sâu để ở, hàng ngày chỉ săn bắn thú rừng, hái măng, hái quả rừng và đào củ mài để ăn. Còn người con trai mới hơn mười tuổi, không cha, không mẹ, phải đi ăn xin và làm thuê, làm mướn để đổi lấy cái ăn, cái mặc cho qua ngày đoạn tháng. Tuy rất nghèo khổ nhưng người con lại lớn lên thành chàng trai rất khỏe mạnh và tự biết về thân phận của mình. Chàng trai rất chịu khó làm việc để có cuộc sống khá giả hơn xưa. Rồi đến một ngày, người con đã quyết định vào rừng tìm cha về nhà. Không biết đã bao nhiêu ngày, bao nhiêu tháng, phải  vượt qua bao đồi núi, suối sâu, vực thẳm và thú dữ, cuối cùng người con cũng tìm gặp được người bố của mình. Nhưng vì người bố đã sống nhiều năm trong rừng già, nên trên người đã mọc lông, đầu mọc cặp sừng giống như sừng con hươu, con nai. Tuy vậy, người con vẫn nhận ra đó là bố của mình. Người con trai nói với bố:

- Bố ơi ! sao bố lại bỏ con vào rừng ở, đã bao nhiêu năm nay, con nhớ bố, và con đã đi tìm bố khắp núi, khắp rừng. Bố à! Cuộc sống của con bây giờ đã  tốt hơn xưa rồi, bố hãy quay về nhà với con đi!

Người bố lắc đầu nói:

- Bố sống nhiều năm trong rừng quen rồi. Con hãy về đi!

Nói xong, người bố lại tiếp tục tìm đường chạy trốn vào trong rừng sâu. Người con buồn bã trở về nhà. Lần thứ hai, người con trai lại tiếp tục lên rừng tìm bố, nhưng lần này khác với lần trước, người con đem theo một đàn chó, nếu bố còn bỏ chạy như lần trước, thì sẽ dùng chó để vây bắt bằng được. Đúng như dự đoán, khi nhìn thấy con, người bố tiếp tục bỏ chạy vào trong rừng già, nên người con  đã ra lệnh cho đàn chó đuổi, vây bắt bằng được. Cuối cùng không còn cách nào khác, người bố đành phải đồng ý trở về nhà. Người bố bảo con trai:

- Bố rất sợ chó, vậy con hãy về nhà  giết hết chúng đi, thì bố mới trở về nhà chung sống với con được..!

 Nghe bố nói vậy, con trai trở về nhà giết hết đàn chó để ăn thịt, nhưng còn mấy cái đầu chó còn treo lủng lẳng dưới gác bếp, nhe hàm răng như chực cắn xé ai đó. Sau đó, con trai lại tiếp tục vào rừng tìm bố, trong tâm trạng rất vui vì nghĩ rằng, hai bố con sắp được chung sống một nhà. Lần này hai bố con gặp được nhau chuyện trò vui vẻ. Con nói với bố:

- Bố ơi con đã mổ hết đàn chó rồi, nên bố đừng sợ nữa nhé! Bố hãy trở về nhà với con đi..!

         Nghe nói vậy, người bố đồng ý và theo con trai trở về nhà. Nhưng thật khủng khiếp, khi vừa lên đến nhà, người bố giật mình khi thấy mấy cái đầu chó treo lủng lẳng dưới gác bếp nhà sàn, nhe hai hàm răng nhọn hoắt như đang muốn lao vào cắn xé mình. Người bố hoảng hốt kêu toáng lên:

         - Chó ..chó..chó…..!

   Rồi nhanh chóng nhảy phốc qua cửa sổ xuống gầm sàn. Vì cửa sổ quá hẹp nên đôi sừng bị mắc lại và gẫy rời ra khỏi đầu. Người bố lại bỏ chạy vào rừng . Người con cũng chạy theo sau bảo bố quay lại, nhưng vì sợ quá  bố vừa chạy, vừa nói với con rằng: 

- Từ nay bố không bao giờ trở lại nhà con nữa đâu, vì bố rất sợ chó. Con hãy lấy đôi sừng của bố, lấy dây buộc vào rồi kéo đi, khi nào thấy mắc ở đâu thì con hãy dừng lại ở đó làm nhà và khai phá ruộng, nương ở nơi đó nhé!

       Người con chạy theo gọi bố trở lại nhưng càng gọi, bố càng chạy nhanh vào trong rừng sâu. Dù rất buồn rầu nhưng người con đành phải quay về nhà và chỉ biết làm theo lời bố dặn. Lấy dây thừng buộc cặp sừng của bố rồi kéo đi khắp nơi, cuối cùng mắc vào dưới sàn nhà một bà cụ góa chồng. Thấy vậy, người con trai xin bà cụ nhường lại nơi ở đó cho mình để xây dựng nhà cửa, khai phá ruộng nương. Sau khi làm xong nhà ở thì bắt đầu khai phá đất nương trồng lúa. Đám nương cũng không rộng lắm, nhưng lúa mọc lên xanh tốt lạ thường. Đến mùa lúa chín, người con trai một mình lên nương cắt lúa. Thật kỳ lạ, ngày hôm trước cắt xong, hôm sau bông lúa lại mọc lên trĩu vàng như cũ. Cứ như vậy, ngày này qua ngày khác, lúa cắt về chất đầy nhà, nhưng đám nương vẫn chưa cắt hết được. Mệt mỏi với việc cắt lúa quá, anh ta vừa cắt lúa, vừa khóc.

           Vào một ngày rất đẹp trời, các nàng tiên nữ từ trên trời xuống hái dâu tằm, bỗng nhìn thấy một anh chàng vừa cắt lúa một mình vừa khóc. Thấy lạ, các tiên nữ tiến lại gần rồi hỏi:

Lúa nương tốt như vậy, sao anh lại khóc?

 Chàng trai nói:

-Tôi mệt mỏi với đám nương này quá rồi! Thóc lúa đã đầy nhà, cắt mãi mà chẳng bao giờ hết lúa. Cứ cắt xong hôm trước, hôm sau lại mọc như cũ.

        Nghe xong chuyện, các tiên nữ đã giúp chàng ta cắt lúa và hỏi:

- Vậy từ nay, anh  muốn sau khi cắt xong lúa không còn mọc lại phải không?

Chàng ta tỏ ra vui mừng:

Vâng! Tôi chỉ muốn mỗi vụ cắt một lần là hết! Các nàng có giúp được không?

Các tiên nữ bảo:

        Nếu chàng muốn vậy thì chúng tôi sẽ giúp!

Nói xong, các tiên nữ bèn giúp chàng trai cắt lúa. Cắt đến đâu liền lấy bông bịt vào những cọng rơm. Sau đó, lúa không mọc lại như trước nữa. Từ đó về sau, khi lúa được trồng cấy, người ta chỉ thu hoạch được mỗi vụ một lần.

          Sau lần giúp chàng trai cắt lúa và làm cho cây lúa không ra bông nữa, các nàng tiên thường cùng nhau xuống trần gian tắm suối, cô nào cũng xinh đẹp trong những bộ váy áo sắc mầu rực rỡ, trên người đeo đầy vòng tay, vòng cổ, xà tích, chuông thật lunh linh, óng ánh. Trước khi tắm, các tiên nữ lần lượt cởi bỏ áo váy, đồ trang sức và cánh ra để cạnh bờ suối, rồi ngâm mình trong dòng nước mát. Một ngày nọ, khi lên đám nương làm cỏ, chàng trai tình cờ bắt gặp cảnh tắm suối của các nàng tiên. Chàng bèn nấp vào một bụi cây cạnh suối để ngắm nhìn, rồi thầm yêu và ước mong lấy được một nàng tiên làm vợ. Trong lúc các tiên nữ đang thỏa thích, mải mê đắm mình trong dòng nước mát, chàng ta tiến lại gần rồi cầm lấy một bộ áo váy của một tiên nữ đem về nhà. Khi tắm xong các tiên nữ lần lượt mặc đồ, chắp cánh để bay về trời. Còn lại một nàng tiên tìm mãi không thấy áo và cánh của mình, nên không thể về trời được nữa. Nàng buồn khóc và phải ở lại dưới trần gian. 

       Tối đến nàng vào làng xin ở trọ, nàng hỏi rất nhiều nhà nhưng không ai cho ở trọ, hỏi mãi cuối cùng có một nhà cho trọ. Nhà đó chính là nhà anh chàng đã lấy trộm đồ đạc và đôi cánh của tiên nữ . Mới đầu chàng ta cũng giả vờ không cho nàng tiên ở trọ, nhưng vì sợ trời tối ở trần gian nên nàng tiên cứ nài nỉ mãi. Cuối cùng chàng ta cũng đồng ý, nhưng cũng chỉ cho ở trọ dưới gầm sàn. Sau nhà có một cây bưởi rất sai quả. Chàng trai đã buộc dây vào cành bưởi kéo vào tận chỗ ngủ. Nửa đêm vắng vẻ, anh ở trên nhà giật giây, làm cho bưởi trên cây rụng xuống đất lịch bịch. Nghe thấy tiếng lịch bịch, không biết là tiếng gì, nàng tiên sợ quá, kêu toáng lên rồi chạy lên trên nhà. Lúc đó, chàng ta vẫn trong buồng giật dây tiếp, bưởi trên cây lại rơi xuống đất lịch bịch, lịch bịch. Thần hồn nát thần tính, nàng tiên phải chạy vào ngủ cùng chủ nhà cho đỡ sợ. Sau đêm hôm đó, họ đã trở thành vợ chồng. Một vài năm sau, hai vợ chồng đã sinh được hai người con, một đứa là trai, một đứa là gái. Gia đình rất êm ấm và hạnh phúc. 

       Hàng ngày, vợ chồng thay nhau lên nương trồng lúa ngô, khoai sắn. Cứ vợ lên nương thì chồng phải ở nhà, trông coi nhà cửa con cái và làm việc nhà. Khi các con ở nhà với bố thì rất ngoan, không bao giờ biết quấy khóc là gì. Nhưng có một ngày, người chồng thay vợ lên nương, cho vợ ở nhà làm việc nhà và trông coi nhà của, con cái. Không hiểu tại sao, hai con ở nhà với mẹ lại quấy khóc cả ngày. Nàng tiên bực quá nên quát con: 

Sao các con ở nhà với bố thì rất ngoan, nhưng ở với mẹ các con lại quấy khóc như vậy?

Các con mếu máo kể với mẹ:

  - Ở nhà với bố có nhiều đồ chơi rất đẹp, có cánh cho bay, có chuông cho lắc rất hay mẹ ạ. Còn ở với mẹ chẳng có gì để chơi cả!

Nghe các con nói đến chuông, cánh thì nàng tiên giật mình nhớ ra việc trước đây cùng chị em tiên nữ xuống tắm suối, rồi bị mất hết quần áo, trang sức nên vội dò hỏi các con:

Thế đôi cánh và bộ chuông của bố cất để chỗ nào vậy hả các con?

Hai con liền mách cho mẹ:

Bố cất kỹ lắm, bố bảo chúng con không được kể cho bất kỳ ai biết.

Nàng tiên sinh nghi và dỗ dành để các con nói ra. Một lúc sau, đứa lớn bảo mẹ:

Bố cất trong bồ đựng thóc đấy mẹ ạ.

Nàng tiên bèn lục tung bồ thóc và tìm được bộ cánh và đồ trang sức của mình. Nàng bèn lấy bộ chuông

và chắp đôi cánh chuẩn bị bay lên trời. Trước khi đi người mẹ dặn hai con:

- Khi nào cha về nhà, nếu bị cha chửi mắng, đánh đập  thì các con hãy chạy ra ngoài sàn gọi mẹ. Mẹ sẽ dòng dây từ trên trời xuống. Trong ba sợi dây có một dây đỏ, một dây xanh và một dây trắng. Hai con phải nhớ, sẽ đi lên bằng hai sợi mầu xanh và đỏ nhé!

Đến chiều tối, người bố đi làm nương về không thấy vợ đâu liền hỏi các con:

- Các con ơi! Mẹ đi đâu rồi?

 Hai con trả lời: 

- Mẹ bay lên trời rồi!

 Người bố hỏi:

-Sao bay lên trời được, bay bằng cái gì?

Hai con trả lời:

-Con chỉ cho mẹ biết đôi cánh và bộ chuông bố cất trong bồ thóc ấy, nên mẹ đã lấy ra xem, rồi chắp cánh bay lên trời rồi!

Nghe nói như vậy, người bố tức giận chửi mắng ầm ỹ và đuổi đánh hai con. Hai đứa chạy ra ngoài sàn gọi mẹ, lập tức từ trên trời, mẹ dòng xuống ba sợi dây, người anh bám vào sợi dây đỏ, dây xanh cho người em, còn người bố cũng đuổi theo và leo lên bằng dây trắng, nhưng dây trắng là bằng giấy không chắc. Nên lên đến giữa chừng dây đứt, người bố rơi từ trên cao xuống một tảng đá to sắc nhọn, thân thể bị đứt ra thành 2 mảnh. Một nửa rơi xuống nước, một nửa bay lên trên cạn. Nửa trên cạn biến thành con vắt, nửa xuống nước biến thành con đỉa. Cho đến ngày nay, con vắt và con đỉa, tuy một con sống trên cạn, một con dưới nước, nhưng chúng đều có hình thù và kiếm ăn giống nhau, vì chúng được sinh ra, bắt nguồn từ câu chuyện trên. Đặc biệt Từ đó đến nay, khi thấy con người  vào rừng hay xuống nước là con vắt và con đỉa đều đuổi theo, để cắn hút máu người. Bởi đó chính là một mối thù, bắt nguồn từ một tình yêu không trong sáng, một tình yêu bắt buộc. Tuy đã trở thành vợ thành chồng, có con cái nhưng cuối cùng cũng bị tan vỡ.