Theo truyền thuyết dân gian lưu truyền lại thì ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà, còn ông Táo là ba vị đầu rau trông coi việc bếp núc. Ông Công, ông Táo được được Ngọc Hoàng giao cho việc theo dõi và ghi chép những việc làm tốt – xấu của gia chủ trong một năm đã qua. Hàng năm, cứ vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch, các vị thần này lại cưỡi cá chép vàng lên Thiên đình báo cáo tất cả việc làm của gia chủ cho thiên đình xét công, định tội. Do đó để cầu may mắn cho gia đình, cứ vào 23 tháng Chạp người dân sẽ làm lễ cúng ông Công, ông Táo về trời.

 Đồ lễ cúng ông Công ông Táo thường được người dân chuẩn bị trước từ ngày 22 âm lịch hoặc sáng sớm ngày 23, mâm cúng sẽ gồm có quần áo, giầy, mũ mão của một ông Công và ba ông Táo, thêm mâm lễ chay với hoa quả, trầu cau, tiền vàng hoặc mâm lễ mặn có thêm Xôi, gà, thịt luộc, giò lụa....Đặc biệt cúng ông Công ông Táo phải có cá chép vàng, với quan niệm dân gian truyền lại, cá chép được coi là phương tiện duy nhất để đưa các Táo quân về chầu trời. Nên sau khi mua cá chép về sẽ được thả vào chậu nước đặt cạnh mâm cỗ, sau khi làm lễ xong sẽ mang đi thả xuống sông hay ao hồ gần nhà với ngụ ý Cá chép hóa rồng, vượt ngũ môn đưa các Táo quân về trời thuận lợi, giúp gia chủ bẩm báo những việc đã làm được trong cả năm qua cũng là để cầu may mắn cho một năm cũ sắp qua, một năm mới đến, gia chủ sẽ gặp được nhiều may mắn, bình an, thuận lợi, gia đình hạnh phúc, sung túc, đầy đủ hơn./.