Nhằm bảo tồn, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời từng bước xây dựng sản phẩm du lịch đặc sắc, huyện Vị Xuyên đã tổ chức thành công Lễ hội giã Cốm lần thứ Nhất. Cùng với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, thu hút đông đảo du khách tới tham quan, trải nghiệm, tạo được nhiều dấu ấn rõ nét.
Đặc sắc nhất trong Lễ hội giã Cốm huyện Vị Xuyên lần thứ Nhất, phải kể đến Hội thi làm Cốm giữa 11 xã có truyền thống làm Cốm của huyện. Cốm được làm từ giống nếp đặc sản của địa phương, thóc để làm cốm phải là thóc nếp, hạt mẩy và có màu vàng nhạt đều, lúa phải đúng độ tuổi, không non, không già. Qua đôi bàn tay khéo léo của các nghệ nhân, lúa nếp được đưa lên lò sấy chín, sau đó cho vào loỏng giã. Hạt lúa nếp được giã rời ra, tróc dần vỏ trấu, màu cốm xanh lộ dần, cốm được cho ra sàng sạch trấu để thu về những hạt Cốm thơm ngon, mềm dẻo và thường được gói trong lá chuối, lá dong. Từ Cốm có thể chế biến ra nhiều món ăn như xôi cốm, bánh cốm, chả cốm…Chị Nguyễn Thị Quy, xã Tùng Bá chia sẻ: Tôi đã có hơn 20 năm kinh nghiệm làm Cốm và rất vui mừng, phấn khởi khi được tham gia Lễ hội Cốm huyện Vị Xuyên tổ chức, được thể hiện sự khéo léo và quảng bá nghề làm Cốm của địa phương. Theo tôi để ra một mẻ Cốm thơm ngon thì công đoạn nào cũng đều rất quan trọng, từ khâu hái chọn lúa tới sấy cần đủ lửa, và giã cần đều tay. Rất mong muốn nghề Cốm Vị Xuyên sẽ ngày càng khôi phục và có chỗ đứng trong lòng người tiêu dùng.
Trong khuôn khổ lễ hội, du khách có thể tham quan, du ngoạn lòng hồ Thủy điện Sông Miện 5A, mua sắm tại các gian hàng chợ quê trưng bày những sản phẩm OCOP, nông sản tiêu biểu các địa phương trên địa bàn huyện. Hòa mình vào Hội thi ẩm thực, cổ vũ các môn thể thao dân tộc, văn nghệ dân gian và xem Nhảy lửa của đồng bào dân tộc Dao xã Thượng Sơn. Chị Đoàn Thị Oanh, Du khách TP. Hà Giang cho hay: Xem qua các kênh truyền thông, mạng xã hội tôi và bạn bè đã tới Lễ hội Cốm Vị Xuyên để tham quan và nhất là mua Cốm và các sản phẩm khác về ăn và làm quà, lễ hội rất hoành tráng và nhiều hoạt động thu hút.
Bà Đặng Thị Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Vị Xuyên nhấn mạnh: Lễ Hội cốm là nét đẹp văn hóa ẩm thực đặc sắc của dân tộc Tày, do vậy, trong xu hướng phát triển du lịch bền vững, huyện Vị Xuyên đã tập trung đầu tư, khôi phục lại Lễ hội cốm theo nguyên gốc truyền thống. Qua đó, tạo điểm nhấn du lịch, thu hút du khách gần xa, góp phần phát triển du lịch địa phương.
Lễ hội giã Cốm được huyện Vị Xuyên góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân. Cũng là dịp để truyền dạy cho thế hệ trẻ những nét độc đáo của văn hóa dân tộc. Từ đó góp phần phát triển nghề làm cốm trở thành một sản phẩm du lịch tiêu biểu, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người nông dân, thúc đẩy du lịch của huyện ngày càng phát triển./.
