Tính đến thời điểm này, trên toàn địa bàn huyện Vị Xuyên có hơn 100 HTX đang hoạt động theo luật HTX năm 2012, có 43 HTX thuộc lĩnh vực nông lâm ngư nghiệp. Trong đó mô hình HTX kiểu mới có: 18 HTX toàn thôn, 3 HTX dân quân trồng rừng và 3 HTX thanh niên khởi nghiệp. Nhằm hỗ trợ, thúc đẩy các HTX hoạt động thực sự có hiệu quả, cấp ủy, chính quyền huyện đã ban hành các văn bản hướng dẫn một số nội dung cơ bản trong quản lý tài chính đối với các HTX nông, lâm nghiệp để các HTX nắm bắt các nội dung cơ bản trong quản lý tài chính theo đúng quy định hiện hành của pháp luật. Triển khai thực hiện nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ các HTX: Tổ chức các lớp tập huấn đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực cho HTX; tạo điều kiện để các HTX giới thiệu sản phẩm, xây dựng thương hiệu nhãn mác, địa điểm trưng bày sản phẩm; hỗ trợ các HTX đưa cơ giới hóa trong sản xuất. Năm 2016 huyện đã hỗ trợ 3 dàn máy mạ khay máy cấy công nghệ Nhật Bản cho 3 HTX tại xã Việt Lâm, Linh Hồ và Tùng Bá với tổng kinh phí 450 triệu đồng. Chuyển giao thành công mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới tại xã Đạo Đức, thị trấn Vị Xuyên trên diện tích 1,87ha, tương đương 1,317 tỷ đồng, hỗ trợ lưới che phủ vườn ươm giống cây lâm nghiệp cho HTX thôn Chang 25 triệu đồng. Ngoài ra huyện còn có nhiều chính sách hỗ trợ các HTX về đất sản xuất, vay vốn, thực hiện liên kết với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh bao tiêu sản phẩm đầu ra cho HTX. Anh Nông Khánh Toàn - Phó trưởng phòng NN&PTNN huyện Vị Xuyên cho biết: “ Để hỗ trợ các HTX kiểu mới trên địa bàn hoạt động hiệu quả, phòng đã tham mưu cho huyện ban hành những chính sách phù hợp với thực tế hoạt động các HTX trên địa bàn như: Áp dụng tiến bộ khoa học thuật vào sản xuất,hỗ trợ nhà lưới, dàn che cây lâm nghiệp, hỗ trợ về giống công nghệ cao, nuôi cấy mô hay chính sách vay vốn tín dụng để sản xuất...Nhìn chung các HTX đều sử dụng có hiệu quả nguồn vốn tín dụng được vay, tích cực hoạt động, phát huy những lợi thế của HTX để phát triển, không những giúp cải thiện kinh tế cho các thành viên HTX mà còn góp phần vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội tại mỗi địa phương...”

    Nhờ sự quyết tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ đồng thuận từ phía nhân dân cùng chủ trương chính sách đúng đắn từ các cấp, ngành, đến nay các HTX kiểu mới trên địa bàn huyện vẫn đang được duy trì, hoạt động, nhiều HTX cho kết quả tích cực, đáng ghi nhận như: HTX thôn Chang xã Việt Lâm doanh thu 2016 đạt 800 triệu đồng; HTX Sản xuất dịch vụ NLN thôn Minh Thành, xã Trung Thành đạt 500 triệu đồng; HTX rau an toàn Học Lập (thị trấn Vị Xuyên), HTX Tân Đức( Đạo Đức) doanh thu đạt hơn 700 triệu đồng/ năm; HTX sản xuất kinh doanh giống cây lâm nghiệp và cây ăn quả Anh Hà, thị trấn Việt Lâm doanh thu đạt 200 - 300 triệu đồng. Bác Đoàn Công Oánh - Thành viên HTX rau an toàn Tân Đức, xã Đạo Đức chia sẻ: “ So với trước kia tự kinh doanh, thiếu kỹ thuật, manh mún, đến nay là thành viên của HTX rau an toàn Tân Đức kinh tế gia đình tôi đã được cải thiện rõ rệt. Trồng rau đúng kỹ thuật, theo tiêu chuẩn an toàn, chất lượng, không phải sử dụng hóa chất để trừ sâu bệnh nên giá bán cao hơn gấp đôi, gấp 3 cách trồng rau truyền thống, nhiều khi cung không đủ cầu. Quan trọng nhất là vừa đảm bảo sức khỏe cho người sản xuất rau lại rất an toàn cho người sử dụng. Tôi rất phấn khởi, hiện tại tôi đang mở rộng thêm 1.500m2 nhà lưới để trồng thêm các loại cây, rau, quả có giá trị kinh tế cao cung cấp ra thị trường với giá cả cạnh tranh, không phải nhập tận dưới xuôi với giá đắt đỏ như ớt chuông, dưa lưới, dưa vàng, sà lách tím...”

Mô hình gieo mạ kháy máy cấy tại HTX thôn Chang, xã Việt Lâm

   Tuy nhiên bên cạnh đó, các HTX cũng gặp phải không ít khó khăn như: quy mô nhỏ, thiết bị công nghệ lạc hậu, chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh còn thấp; bộ máy quản lý một số HTX còn thiếu sự năng động, chưa lập ra được phương án, kế hoạch sản xuất kinh doanh cụ thể, thiếu vốn hoạt động. Do đó trong thời gian tới, huyện Vị Xuyên sẽ tiếp tục có thêm nhiều cơ chế, chính sách phù hợp nhằm hỗ trợ các HTX hoạt động thực sự đạt hiệu quả, đồng đều, góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội, từng bước chuyển đổi cơ cấu kinh tế, giải quyết được việc làm và ổn định thu nhập cho thành viên tham gia HTX.