1. Con đường khám phá vòng cung hang động kỳ vĩ

      Thôn Tân Sơn, xã Minh Tân huyện Vị Xuyên là một thung lũng rộng có núi non bao bọc bốn bề, nằm tiếp giáp ngay dải công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn. Khác với màu xám trơ trọi của đá, mẹ thiên nhiên đã ban tặng cho nơi đây màu xanh bạt ngàn của những đồng lúa, nương ngô, của những cánh rừng nguyên sinh quanh năm mây phủ.

     Đến với Tân Sơn du khách còn được khám phá một vòng cung hang động kỳ vĩ đến ngỡ ngàng. Các hang động tuyệt đẹp này liên kết với nhau tạo thành một quần thể danh thắng với thế giới nhũ đá lung linh huyền ảo. Mỗi hang động là một kỳ quan tuyệt vời của tạo hóa như Tham Luồng, Tham Xiên, Năm Đàn hay Na Lùng. Chúng được phân bố khá đều trong các dãy núi với khoảng cách vài km. Trong số đó có một số hang đã được người dân biết đến khá lâu do đi rừng, còn một số mới được phát hiện, nhưng tất cả đều giữ được vẻ nguyên sơ như chưa có sự tác động của con người

2. Khám phá vẻ đẹp hang Tham Xiên

     Vượt qua những vách núi tai mèo dựng đứng, du khách có thể đến với cửa hang đầu tiên: hang Tham Xiên. Hang này nằm giữa lưng chừng núi, cửa vào rất nhỏ nên phải dùng thang mới leo lên được. Hang Tham Xiên là hang sụt có độ sâu khoảng 50 đến 60m. Hơn nữa muốn vào sâu trong hang để ngắm những khối nhũ đá lung linh, huyền ảo, bắt buộc du khách phải ba cửa ải.

Đó chính là ba lỗ sâu hun hút chỉ lách vừa một người. Chính vì thế mà dân bản gọi hang Tham Xiên là đường đi đến giữa hai thế giới. Trên mặt đất và dưới lòng đất, ngóc ngách hiểm trở, hang Tham Xiên sẽ là một địa điểm lý tưởng cho ai yêu thích du lịch mạo hiểm. \

3. Vẻ đẹp nguyên sơ hang Tham Luồng

     Hang Tham Luồng là hang động đẹp nhất, to nhất trong quần thể hệ thống hang Tân Sơn. So với các hang khác, đường đến hang Tham Luồng dễ dàng hơn bởi hang nằm ở giữa thôn quãng đường từ chân núi đến cửa hang khoảng 500m.

     Theo lời kể của bà con, Tham Luồng tiếng địa phương tức là ba con rồng, tượng trưng cho 3 dòng suối mát từ chân núi chảy tưới nước đồng ruộng xanh mát. Ba dòng suối này gặp nhau ở giữa thôn giống như ba đầu rồng cùng sà xuống uống nước. Do đó hàng năm người dân vẫn cúng thần rừng ở trước cửa hang dưới tan một gốc lim cổ thụ, cầu cho thần phù hộ cho mưa thuận gió hóa, mùa màng bội thu.

     Thiên nhiên đã tạo ra một hệ thống kỳ thú, hang có 2 cửa ra vào, một cửa rộng 6m, cao 4m, một cửa cao 1,4m, rộng 0,7m, chiều sâu mới phát hiện hang sâu khoảng 1.500 đến 2000m, vòm cao hàng trăm mét. Ngoài ra còn nhiều nhánh rẽ chưa được khám phá. Có thể nói hang Tham Luồng được người dân khám phá từ lâu, nhưng vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ mà thiên nhiên ban tặng. Nơi đây giống như mê cung huyền ảo, với hệ thống nhũ đá tầng tầng, lớp lớp, hình thù độc đáo.

     Bước vào lòng hang, du khách sẽ không khỏi bàng hoàng, bỡ ngỡ, các nhũ đá uốn lượn theo hình dạng sóng, hình cột nhũ, măng nhũ kéo dài kín đặc từ trần hang xuống dưới nền. Càng vào sâu trong lòng hang càng nhiều trụ đá nhô lên. Trong lòng hang quá trình tạo nhũ vẫn tiếp diễn, và nhỏ xuống từng hạt tý tách.

Cũng giống như các hang động khác, Tham Luồng được cấu tạo theo hình vòng cung, như vậy du khách đi một vòng sẽ về lại cửa hang. Trong lòng hang chia 5 nhánh chính và nhiều nhánh phụ, men theo những lối đi nhỏ hẹp, du khách sẽ được chiêm ngưỡng cả rừng hoa thạch nhũ đang đua nhau khoe sắc. Các cột nhũ, khối nhũ được liên kết với nhau tạo nên một thế giới sống động, mang đủ những hình hài của vạn vật và đổi thay theo trí tưởng tượng của mỗi người.

     Càng đi sâu vào những lớp đá vôi, như càng trở nên tuyệt đẹp với đủ các màu vàng, trắng, đỏ, xanh và nâu đất. Nhưng chiếm nhiều nhất là màu trắng khoảng 50 đến 60%. Những sợi nhũ có rèm dài từ 1 đến 2m.

Khám phá Hang Tham Luồng mới thấy nhiều điểm nhấn kỳ lạ. Lòng hang không rộng, với những cột nhũ, vách nhũ xen kẽ với nhau. Chính những ngách nhỏ đã tạo nên những vòm khoang rộng với nhiều dải nhũ hấp dẫn, với nhiều màu sắc và tạo nên những hình thù ảo diệu làm say đắm lòng người.

     Kể từ khi cao nguyên đá Đồng Văn được công nhận là công viên địa chất toàn cầu, thì hệ thống hang động ở Hà Giang cũng đã được phát hiện và đánh thức sau giấc ngủ triệu năm. Với vẻ đẹp nguyên sơ kỳ vĩ, hang động đã lôi cuốn rất nhiều du khách tham quan và tạo nên điểm nhấn trong phát triên du lịch Hà Giang.

Với những nét đẹp độc đáo, thú vị, trong tương lai hang Tham Luồng sẽ là một địa điểm danh lam thắng cảnh lý tưởng thu hút du khách gần xa tới tham quan.