Hiện nay, bà con nông dân huyện Vị Xuyên đã thu hoạch được 100 ha diện tích cây mía đường, tập chung ở các xã vùng thấp. Năng suất bình quân đạt 65 tấn/ha, với giá thu mua 1.050 đ/1kg.
Cây mía đường được đưa vào trồng trên địa bàn huyện ta nhiều năm nay, hầu hết được trồng trên diện tích đất sấu, đất kém hiệu quả, mà những năm trước đây đất chỉ bỏ hoang. Có thời điểm việc đầu tư trồng và thu mua sản phẩm diễn ra thuận lợi vì được giá, nên nhiều làng, xã và hộ gia đình hào hứng trồng, có năm toàn huyện có trên 200 ha mía đường. Nhưng vì giá cả bấp bênh và giảm nhiều, đến năm 2020 nhiều hộ thôi không trồng nữa, nên hiện nay toàn huyện chỉ còn gần 100 ha, giải rác ở các xã, giảm đi hơn một nửa so với những năm trước. Chính vì vậy, năm nay giá mía đường lại tăng lên, nên với những người kiên trì, không lùi bước lại rất vui. Ông: Đặng Văn Thạch, thôn Lùng Loét, xã Ngọc Linh vui mừng nói: Nhà tôi chỉ có 0,5 ha diện tích đất trồng mía, nhưng năm nay thu được trên 15 triệu đồng trừ chi phí đi rồi. Tôi thấy trồng mía nhàn hơn lúa, ngô, vì không phải đầu tư chăm sóc nhiều, nhưng hiệu quả lại cao hơn, năm tới gia đình tôi tiếp tục mở rộng diện tích trồng mía đường...Câu chuyện được giá mất mùa, luôn xảy ra trong sản xuất nông nghiệp, nên bà con nông dân luôn bị động ép giá, dẫn đến không mặn mà trong việc đầu tư chăm sóc. Trong đó cây mía đường được coi là cây dễ trồng, không phải đầu tư chăm sóc nhiều, chỉ trồng một lần, có thể thu hoạch từ 2 đến 3 năm mới phải trồng lại, đặc biệt từ năm thứ 2 trở đi sản lượng sẽ tăng cao so với năm đầu… Ông Đặng Văn Thì, Bí thư chi bộ thôn Lùng Loét, xã Ngọc Linh cho biết: Mấy năm trước cả thôn chúng tôi có trên 10 ha diện tích cây mía đường, nhưng vì giá cả thấp, không ổn định. Nên vụ mía năm nay, cả thôn chỉ còn trên 2,6 ha. Nếu mía đường tiếp tục được giá như bây giờ, sang năm chắc chẵn sẽ có nhiều hộ trồng mới, vì bây giờ nhiều hộ đã có sẵn đất trồng…
Các Công ty, Doanh nghiệp thu mua mía cho người dân ngay tại vườn
Hiện nay, nhiều xã vùng thấp đã quy hoạch thành vùng trồng mía, vì những năm trước các Công Ty, Doanh nghiệp mía đường đã hỗ trợ san ủi, tạo mặt bằng, thuận lợi trong việc đầu tư chăm sóc cũng như thu hoạch sản phẩm. Nhưng vì sản phẩm đầu ra không ổn định, với giá thu mua sản phẩm thấp, nên bà con chưa thực sự gắn bó với cây mía. Nhưng với mức giá 1.050đ/1kg như hiện nay, hy vọng bước sang năm 2021 này, bà con nông dân huyện vị xuyên sẽ tiếp tục mở rộng diện tích. Đặc biệt các cấp các ngành, cần có cơ chế, chính sách liên doanh, liên kết với các Công ty, Doanh nghiệp để thống nhất giá cả đầu ra ổn định, giúp người nông dân yên tâm phát triển trồng mía trong những năm tới…
