Trường Tiểu học Phương Tiến, năm học 2023-2024 có tổng 340 học sinh với 15 lớp trên 5 khối, trong đó có 3 lớp 1 với 76 học sinh. Trường đa phần là con em dân tộc nên đối với trẻ em vùng dân tộc thiểu số (DTTS), việc nói Tiếng Việt tương đối hạn chế, thậm chí một số học sinh lớp 1, lớp 2, khả năng diễn đạt vẫn còn khá chậm. Vì thế, việc tăng cường dạy Tiếng Việt cho học sinh là việc trọng tâm của toàn ngành Giáo dục. Cô Đào Thị Thu Hà - Phó Hiệu trưởng trường Tiểu học Phương Tiến, huyện Vị Xuyên chia sẻ: Để tăng cường Tiếng Việt cho học sinh, Nhà trường phải sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, giáo viên, trong đó, ưu tiên những giáo viên biết tiếng dân tộc đứng lớp. Ngoài ra, trong quá trình học tập, Nhà trường còn lồng ghép những trò chơi liên quan đến việc giao tiếp thông qua các hình ảnh trực quan, sinh động, giúp học sinh luyện nói, luyện nghe và thực hành các kỹ năng hỏi, đáp bằng Tiếng Việt. Cô giáo Nguyễn Thị Hằng - Trường Tiểu học Phương Tiến, huyện Vị Xuyên trao đổi với chúng tôi: Hầu hết học sinh vào lớp 1 nói Tiếng Việt rất kém. Nguyên nhân là do các em chỉ sống thu hẹp ở bản làng, ít được tiếp xúc với nơi đông người nên rất nhút nhát và hạn chế về vốn Tiếng Việt. Phải mất 3-4 tháng của học kỳ I, các em mới quen với nề nếp học tập và vốn Tiếng Việt tốt dần lên. Trong quá trình dạy học, tôi phải học thêm tiếng để phiên âm cả bằng tiếng dân tộc và Tiếng Việt nhằm giúp các em hiểu bài. Nhiều học sinh không hiểu lời cô giáo nói nên tôi phải tìm những từ diễn đạt ngắn gọn, dễ hiểu nhất để chuyển tải nội dung bài học.

           Huyện Vị Xuyên có 26 đơn vị trường Tiểu học, 06 trường TH&THCS với 102 lớp 1. Để nâng cao chất lượng giáo dục, tỉnh Hà Giang ban hành kế hoạch “Tăng cường tiếng Việt cho trẻ em Mầm non, học sinh Tiểu học vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn tỉnh. Theo đó, ngành Giáo dục huyện đã chỉ đạo các trường tổ chức tốt việc dạy học 2 buổi/ngày; có các biện pháp phù hợp để nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt; điều chỉnh nội dung dạy học phù hợp với từng đối tượng; quan tâm giúp đỡ số học sinh yếu kém; thực hiện đầy đủ các chế độ chính sách do Nhà nước quy định. Nhân rộng mô hình điểm về tăng cường Tiếng Việt. Đồng thời, xây dựng và đảm bảo môi trường Tiếng Việt trong các trường Tiểu học, tạo không gian làm quen với Tiếng Việt trong lớp học như tranh ảnh, đồ chơi... giúp học sinh luôn thuộc từ vựng Tiếng Việt khi nhìn vào. Bà Lê Thị Thuận – Trưởng phòng GD&ĐT huyện Vị Xuyên cho biết thêm: Mục tiêu thực hiện tăng cường Tiếng Việt cho học sinh lớp 1 nhằm trang bị cho các em vốn Tiếng Việt cơ bản để các em có khả năng giao tiếp bằng Tiếng Việt ở dạng ngôn ngữ nói (nghe, hiểu, nói) trong môi trường lớp học. Bên cạnh đó, hình thành cho học sinh nề nếp học tập, làm quen với bạn bè, thầy cô giáo và tự tin trong học tập. Xây dựng các tiết học làm sao lồng ghép, rèn luyện giúp học sinh phát triển khả năng học Tiếng Việt. Mặt khác, bố trí các giáo viên biết tiếng dân tộc để đứng lớp đối với địa bàn vùng sâu vùng xa của huyện để các thầy, cô vừa truyền tải được nội dung vừa giao tiếp được với các em học sinh.

         Cùng với nhiều giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục thì việc tăng cường Tiếng Việt cho học sinh lớp 1 luôn được ngành Giáo dục huyện Vị Xuyên quan tâm thực hiện. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của huyện Vị Xuyên.